Związek między suplementacją witaminy D a zmęczeniem

Naukowcy z Włoch dokonali przeglądu istniejącej literatury i zidentyfikowali dowody na potencjalną rolę witaminy D w regulowaniu zmęczenia. Wyniki swoich analiz opublikowali w czasopiśmie „Nutrients”.

1. Czy suplementacja witaminy D może pomóc zredukować zmęczenie?
2. Patofizjologia zmęczenia
3. Jak rozpoznać niedobór witaminy D?
4. Jakie objawy powinny zaniepokoić?

Czy suplementacja witaminy D może pomóc zredukować zmęczenie?

Witamina D jest niezwykle istotna dla wielu procesów zachodzących w organizmie ludzkim, wykazuje aktywność biologiczną wobec układów: kostnego, krążenia, rozrodczego, mięśniowego, nerwowego. Ma działanie immunomodulujące – wspiera pracę układu odpornościowego, zapobiegając tym samym występowaniu infekcji. Badania wykazały także kardioprotekcyjną rolę witaminy D (jej właściwy poziom zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia). Ponadto odgrywa ona kluczową rolę w regulacji homeostazy fosforanów i wapnia, odpowiadając za zdrowe, mocne kości i zęby. Jest też niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, jej niski poziom jest związany m.in. z zaburzeniami funkcji poznawczych.

W przeglądzie opublikowanym niedawno w czasopiśmie „Nutrients” naukowcy z Uniwersytetu w Camerino we Włoszech dokonali analizy istniejących danych na temat mechanizmów leżących u podstaw wpływu witaminy D na zmęczenie. Zauważyli, że z literatury wyłaniają się ważne ustalenia dotyczące jej wpływu na określone szlaki molekularne związane ze zmęczeniem, takie jak chociażby zapalenie i stres oksydacyjny.

Patofizjologia zmęczenia

Zmęczenie jest objawem, który może sugerować występowanie wielu stanów fizjologicznych i zaburzeń, a zrozumienie procesów biologicznych, które prowadzą do pojawienia i utrzymywania się uczucia zmęczenia, jest przedmiotem badań naukowców od wielu lat. Zmęczenie wiąże się z uczuciem ogólnego osłabienia i braku energii, kłopotami z koncentracją, zaburzeniami snu, ze zmniejszoną wydolnością fizyczną i psychiczną oraz z obniżeniem nastroju. Choć może mieć różne przyczyny, niemal zawsze oznacza silne pogorszenie się jakości życia.

Wpływ witaminy D na mechanizmy patogenetyczne związane z występowaniem zmęczenia obejmuje kilka procesów, m.in.:

• witamina D zmniejsza stres oksydacyjny poprzez zmniejszenie poziomu indukowalnej syntazy NO (iNOS), cyklooksygenazy-2 (COX-2) i czynnika jądrowego kappa β (NFkβ),
• prowadzi do zwiększonej ekspresji białka przeciwstarzeniowego Klotho,
• reguluje jeden z enzymatycznych układów antyoksydacyjnych komórki,
• na wiele sposobów może wpływać na epigenom,
• jest niezbędna do kontrolowania neuroprzekaźników związanych ze zmęczeniem takich jak serotonina i dopamina,
• hamuje wydzielanie cytokin prozapalnych takich jak IL-6 i TNF-α.

Jak rozpoznać niedobór witaminy D?

Niedobór witaminy D może się objawiać w różny sposób, wiele symptomów jest nieswoistych, dlatego diagnoza może być trudna. Najlepszym sposobem na rozpoznanie zbyt niskiego stężenia wit. D w organizmie jest wykonanie badania krwi. Co ważne, jest ono refundowane tylko w przypadku zlecenia przez lekarza specjalistę z poradni endokrynologicznej lub poradni zaburzeń metabolicznych.

Jakie objawy powinny zaniepokoić?

• Osłabienie mięśni, szybsza męczliwość
• Przewlekłe zmęczenie utrudniające codzienne funkcjonowanie
• Bóle mięśni i stawów
• Choroby przyzębia
• Osłabienie odporności, częste infekcje
• Bóle głowy
• Zaburzenia nastroju
• Problemy ze snem
• Nadmierne wypadanie włosów