Przyczyna bólu brzucha w zależności od jego lokalizacji

Każdy z nas niejednokrotnie cierpiał z powodu bólu brzucha, który czasami ustępował szybko, czasami jednak utrzymywał się dłużej i skłaniał nas do wizyty u lekarza. Za każdym razem, kiedy boli nas brzuch, zastanawiamy się, jaka może być tego przyczyna. Czy mamy się czego obawiać, czy to tylko przejściowa, zupełnie niegroźna dolegliwość? Jedno jest pewne - kiedy brzuch boli często, trzeba koniecznie poznać przyczynę uciążliwych dolegliwości i poddać się właściwej diagnostyce.

Jakie mogą być rodzaje bólów brzucha?

Ból ostry

Jednym z rodzajów bólów brzucha jest ból ostry. Jest to pojawiający się nagle silny ból brzucha, którego natężenie może narastać w ciągu kilku dni. Jest on dobrze ograniczony, zdecydowanie nasila się pod wpływem ruchu, w czasie kaszlu i oddechu oraz przy zmianie pozycji ciała. Ten rodzaj bólu jest najsilniej odczuwany w miejscu zmienionym chorobowo, może mu też towarzyszyć wzrost napięcia mięśniowego ściany jamy brzusznej (jest to tzw. obrona mięśniowa) i inne objawy otrzewnowe spowodowane zapaleniem otrzewnej. Zazwyczaj ostry ból brzucha jest objawem chorób o ostrym przebiegu, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia lub nawet życia i wymagają włączenia szybkiego właściwego postępowania lekarskiego, w tym często również leczenia operacyjnego. Jakie mogą byc przyczyny ostrego bólu brzucha? Ostry ból brzucha może być wywołany chorobami żołądka i jelit (zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność jelit, perforacja wrzodów żołądka, zapalenie lub perforacja uchyłków jelita grubego) oraz chorobami wątroby i dróg żółciowych (kolka żółciowa, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie dróg żółciowych). Ponadto ostry ból brzucha może być wywołany ostrym zapaleniem trzustki, pęknięciem śledziony, chorobami układu moczowo-płciowego (kamica nerkowa, odmiedniczkowe zapalnie nerek, zapalenie pęcherza moczowego, ostre zapalenie przydatków, ciąża pozamaciczna), chorobami metabolicznymi, chorobami naczyń, zatruciem czy też chorobami gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Ból przewlekły

Innym rodzajem bólu brzucha jest ból przewlekły. Ból ten zwykle trwa miesiącami lub latami. Jest to ból tępy, słabo zlokalizowany, może narastać i ustępować stopniowo (jest to tzw. ból kolkowy), często towarzyszą mu objawy wegetatywne (nudności, wymioty, pocenie się) lub dyskomfort, często zlokalizowany jest symetrycznie po obu stronach linii pośrodkowej ciała, ten rodzaj bólu brzucha może nasilać się w czasie spoczynku. Jakie mogą być jego przyczyny? Przede wszystkim może mieć on związek z zaburzeniami czynnościowymi jelit, do których zalicza się zespół jelita drażliwego, dyspepsje czynnościową oraz przewlekły czynnościowy ból brzucha. Poza tym może mieć on związek z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i chorobą Leśniowskiego-Crohna, zapaleniem uchylków, celiakią, kamicą pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych oraz nowotworami narządów jamy brzusznej czy chorobami układu nerwowego (stwardnienie rozsiane, półpasiec, nerwoból).

Ból odniesiony

Jeszcze innym rodzajem bólu brzucha jest ból odniesiony, który odczuwany jest w miejscu odległym od uszkodzonych narządów wewnętrznych, powierzchownie, w obrębie skóry lub mięśni. Przykładem może być ból w okolicy pleców i prawej łopatki towarzyszący chorobom dróg żółciowych.

Poza tym, w sytuacji, kiedy zaczyna boleć nas brzuch, zaczynamy się zastanawiać, z ewentulaną chorobą jakiego narządu ma on związek.

Wstępnie można ustalić przyczynę bólu brzucha w zależności od jego lokalizacji:

Lokalizacja bólu w nadbrzuszu. Może mieć on związek z dyspepsją czynnościową, refluksową chorobą przełyku, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, polekowym uszkodzeniem błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, nieżytem żołądkowo-jelitowym, chorobami dróg żółciowych, ostrym zapaleniem wątroby, zapaleniem lub torbielami rzekomymi trzustki, niedokrwieniem jelit, tętniakiem aorty brzusznej, zawałem serca czy też nowotworami złośliwymi żołądka, trzustki oraz jelita grubego.
Lokalizacja bólu w prawym górnym kwadrancie jamy brzusznej. W tym miejscu ból może mieć związek z zapaleniem pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych, kolką żółciową, ostrym zapaleniem watroby, zapaleniem trzustki, zapaleniem przełyku, chorobą wrzododową żołądka i dwunastnicy, nieswoistymi zapaleniami jelit, niedrożnością jelit, zapaleniem wyrostka robaczkowego położonego zakątniczo, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, ropniem podprzeponowym, zapaleniem dolnego płata płuca prawego.
Lokalizacja bólu w lewym górnym kwadrancie jamy brzusznej. Ból w tym miejscu może mieć związek z pęknięciem lub zawałem śledziony, zapaleniem i torbielami rzekomymi trzustki, kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, ropniem podprzeponowym czy też zapaleniem płata dolnego płuca lewego.
Lokalizacja bólu w śródbrzuszu prawym i lewym. W tym miejscu ból może mieć związek z kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, zawałem nerki, nieswoistymi zapaleniami jelit, niedrożnością jelit i przepukliną.
Lokalizacja bólu w okolicy pępka. W tym miejscu ból może wiązać się z wczesną fazą zapalenia wyrostka robaczkowego, nieżytem żołądkowo-jelitowym, niedrożnością jelit, nieswoistymi zapaleniami jelit, niedokrwieniem jelit, zapaleniem trzustki, tętniakiem aorty brzusznej oraz przepukliną.
Lokalizacja bólu w prawym dolnym kwadrancie jamy brzusznej. W tej okolicy ból może mieć związek z zapaleniem wyrostka robaczkowego, niedrożnością jelit, nieswoistymi zapaleniami jelit, wgłobieniem jelit, kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, zapaleniem przydatków, torbielą jajnika, skrętem jajnika, pęknięciem jajnika, ciążą pozamaciczną, ropniem miednicznym i lędźwiowym, ropnym zapaleniem stawu krzyżowo-biodrowego czy też przepukliną.
Lokalizacja bólu w podbrzuszu. Może mieć związek z zapaleniem wyrostka robaczkowego, nieswoistymi zapaleniami jelit, zapaleniem uchylków, zespołem jelita drażliwego, zapaleniem przydatków, zapalną chorobą narządów miednicy, kolką nerkową, zapaleniem pęcherza moczowego, ropniem miednicy, przepukliną.
Lokalizacja bólu w lewym dolnym kwadrancie jamy brzusznej. W tym miejscu ból często związany jest z ostrym zapaleniem uchyłków, chorobami infekcyjnymi, nieswoistymi zapaleniami jelit, wgłobieniem esicy, zespołem jelita drażliwego, kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, zapaleniem przydatków, torbielą jajnika, skrętem jajnika, pęknięciem jajnika, ciążą pozamaciczną, zapaleniem stawu krzyżowo-biodrowego.
Ból rozlany po całej jamie brzusznej zwykle ma związek z niedrożnością jelit, zapaleniem otrzewnej, zakażeniem układu moczowego oraz infekcyjnym i nieinfekcynym zapaleniem żołądka i jelit.

Każdy, powtarzający się ból brzucha lub nagły, silny i nieustępujący ból brzucha zawsze wymaga szybkiej konsultacji z lekarzem, bowiem może on być objawem groźnej, zagrażającej zdrowiu lub nawet życiu choroby!

Data publikacji: 23.07.2016

Data aktualizacji: 09.12.2025

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Czym jest gorączka reumatyczna – objawy, przyczyny, rozpoznanie i leczenie

Gorączka reumatyczna to poważne schorzenie, które w krajach rozwiniętych występuje stosunkowo rzadko, jednak w wielu regionach świata nadal stanowi istotny problem medyczny. Choroba powoduje uogólnioną reakcję zapalną, prowadzącą do uszkodzenia wielu tkanek, a w szczególności serca, stawów oraz ośrodkowego układu nerwowego. Poniższy artykuł kompleksowo omawia mechanizmy patofizjologiczne tego schorzenia, główne symptomy, sposoby diagnozy oraz metody terapeutyczne. Zawiera także kluczowe informacje na temat działań profilaktycznych oraz odpowiada na często pojawiające się pytania dotyczące przebiegu i rokowań choroby.

Czytaj dalej
Rodzaje ran – klasyfikacja, charakterystyka i pierwsza pomoc

Rany stanowią istotny problem medyczny. Różnią się mechanizmem powstawania, głębokością uszkodzeń oraz stopniem powikłań. W kontekście opieki zdrowotnej oraz doraźnej pomocy niezwykle ważne jest prawidłowe rozpoznanie rodzaju rany, ponieważ determinuje to sposób postępowania leczniczego, dobór odpowiednich środków i konieczność monitorowania procesu gojenia. W niniejszym artykule zostaną kompleksowo przedstawione podstawowe klasyfikacje ran wraz z omówieniem ich specyfiki, a także wskazówki dotyczące pierwszej pomocy oraz doboru właściwych opatrunków.

Czytaj dalej
Scyntygrafia serca – wskazania i przeciwwskazania do badania, przebieg

Scyntygrafia serca to zaawansowana technika obrazowania medycznego, która pozwala uzyskać szczegółowy obraz ukrwienia mięśnia sercowego oraz funkcji jego tkanki. Badanie to odgrywa kluczową rolę w diagnostyce chorób układu krążenia, ponieważ dostarcza precyzyjnych informacji o ewentualnych zaburzeniach perfuzji, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych takich jak zawał mięśnia sercowego.

Czytaj dalej
Trądzik odwrócony – przyczyny, objawy i leczenie acne inversa

Trądzik odwrócony (acne inversa, hidradenitis suppurativa – HS) to przewlekła, zapalna i często bolesna choroba skóry, która dotyka mieszki włosowe w specyficznych lokalizacjach ciała. Choć nazwa sugeruje powiązanie z trądzikiem pospolitym, schorzenie to ma odmienny przebieg i wymaga specjalistycznego podejścia terapeutycznego. Zmiany skórne, takie jak guzki, ropnie i przetoki, najczęściej pojawiają się w okolicach fałdów skórnych, co znacząco obniża jakość życia.

Czytaj dalej
Szczepionka przeciw półpaścowi – wskazania, refundacja, schemat szczepienia

Reaktywacja wirusa ospy wietrznej, znana powszechnie jako półpasiec, stanowi istotne wyzwanie dla zdrowia publicznego, zwłaszcza w starzejących się społeczeństwach. Choć większość z nas kojarzy ospę wietrzną z łagodną chorobą wieku dziecięcego, wirus odpowiedzialny za to schorzenie nigdy całkowicie nie opuszcza organizmu gospodarza. Pozostaje w stanie uśpienia w zwojach nerwowych, a po latach może zaatakować ze zdwojoną siłą pod postacią półpaśca. Ból towarzyszący tej chorobie bywa opisywany jako jeden z najsilniejszych, jakich może doświadczyć człowiek, a powikłania neurologiczne mogą trwale obniżyć jakość życia. Współczesna medycyna oferuje jednak skuteczne narzędzie profilaktyczne. W niniejszym opracowaniu szczegółowo omówimy, jak działa nowoczesna profilaktyka, kto powinien z niej skorzystać oraz jak wygląda kwestia finansowania szczepienia w Polsce.

Czytaj dalej
Nietrzymanie stolca – przyczyny, objawy, metody leczenia inkontynencji kałowej

Nietrzymanie stolca, zwane również inkontynencją kałową, jest złożonym problem zdrowotnym, który dotyka osoby w różnym wieku. Schorzenie to, choć wciąż często pomijane w dyskusjach medycznych ze względu na temat tabu, wymaga szerokiego zrozumienia przyczyn, objawów oraz metod leczenia. W artykule podjęto próbę wnikliwej analizy tej dolegliwości z uwzględnieniem aspektów klinicznych i diagnostycznych, zaleceń terapeutycznych oraz praktycznych wskazówek dotyczących higieny i radzenia sobie z tym problemem zarówno w warunkach domowych, jak i pod opieką specjalistów.

Czytaj dalej
Angioplastyka wieńcowa – na czym polega zabieg? Wskazania, przebieg, zalecenia

Angioplastyka wieńcowa to precyzyjna procedura medyczna stosowana w leczeniu choroby niedokrwiennej serca, polegająca na mechanicznej rewaskularyzacji naczyń wieńcowych, których drożność została ograniczona przez miażdżycowe zmiany. Zabieg ten stanowi istotny element nowoczesnej kardiologii interwencyjnej. Znacząco poprawia jakość życia pacjentów oraz redukuje ryzyko ciężkich powikłań sercowych takich jak zawał mięśnia sercowego.

Czytaj dalej
Stenty – czym są i kiedy się je stosuje w kardiologii?

Współczesna kardiologia nieustannie rozwija metody leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego, a jednym z kluczowych rozwiązań stosowanych w terapii choroby wieńcowej są stenty. To niewielkie, a zarazem niezwykle istotne elementy medyczne, które mają na celu przywrócenie prawidłowego przepływu krwi w naczyniach wieńcowych, co ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mięśnia sercowego.

Czytaj dalej