Choroba Gravesa-Basedova – objawy, rozpoznanie, leczenie
Michał Posmykiewicz

Choroba Gravesa-Basedova – objawy, rozpoznanie, leczenie

Do tej pory nie udało się ustalić etiopatogenezy choroby Gravesa-Basedova, wiadomo jedynie, że jest chorobą autoimmunologiczną. Występuje zdecydowanie częściej u kobiet (nawet 10 razy częściej), co z kolei może sugerować wpływ estrogenów na rozwój schorzenia. Ponadto zaobserwowano, że choroba częściej rozwija się po silnych sytuacjach stresowych. Co jeszcze warto o niej wiedzieć?

Choroba Gravesa i Basedova to choroba autoimmunologiczna, w której autoantygenem jest receptor TSH (TSHR). Jego pobudzenie przez przeciwciała anty-TSHR powoduje zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy i objawy nadczynności tarczycy, ponadto stymuluje wzrost tarczycy i rozwój jej unaczynienia. Uruchomienie mechanizmów odpowiedzi komórkowej przeciwko temu samemu antygenowi występującemu w komórkach tkanki łącznej oczodołów i skóry prowadzi do pozostałych objawów choroby.
Spis treści:
  1. Objawy choroby Gravesa-Basedova
  2. Rozpoznanie choroby
  3. Leczenie

Choroba Gravesa-Basedova – jakie są objawy?

W przebiegu choroby Gravesa-Basedova typowe są objawy związane z nadczynnością tarczycy:
  • spadek masy ciała, często pomimo dobrego apetytu;
  • wzmożona potliwość i nietolerancja ciepła;
  • osłabienie;
  • niepokój, drażliwość, pobudzenie, trudności w skupieniu uwagi, bezsenność;
  • wzmożona potliwość skóry, skóra staje się gładka i aksamitna, poza tym często jest też ciepła, zaróżowiona;
  • szybko przetłuszczające się włosy;
  • przyspieszona czynność serca (tachykardia), wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
  • uczucie kołatania serca, często niemiarowa czynność serca, szmer skurczowy nad sercem;
  • zmniejszenie masy i siły mięśniowej, nadmierna męczliwość;
  • powiększenie obwodu szyi na skutek powstawania wola;
  • częste wypróżnienia lub nawet biegunka;
  • czasami zmniejszenie libido, rzadkie miesiączki lub nawet brak miesiączki, zaburzenia wzwodu u mężczyzn, ginekomastia
W przebiegu choroby Gravesa-Basedova stwierdza się okresy zaostrzeń i remisji. Do objawów choroby należą także: obrzęk przedgoleniowy (objawy autoimmunologicznego zapalenia skóry) i akropachia tarczycowa (pogrubiałe i zaokrąglone palce rąk, objaw bardzo rzadki).
Poza typowymi objawami nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedova bardzo charakterystyczne jest też powstawanie orbitopatii. Orbitopatia tarczycowa to zespół objawów ocznych wywołanych immunologicznym zapaleniem tkanek miękkich oczodołu, prowadzący do przejściowego lub trwałego uszkodzenia wzroku. Orbitopatia ujawnia się razem z nadczynnością tarczycy lub później, zwykle w przeciągu 18 miesięcy. Może też ewentualnie wyprzedzać objawy nadczynności tarczycy, bardzo rzadko występuje jako pojedynczy objaw choroby Gravesa-Basedova.
Czy wiesz, że na DOZ.pl znajdziesz leki hormonalne na receptę, które przepisał Ci lekarz?
Chorzy skarżą się na ból gałek ocznych, pieczenie, swędzenie, łzawienie. Typowe jest pogorszenie ostrości wzroku, uczucie piasku pod powiekami, światłowstręt, podwójne widzenie. W badaniu lekarz obserwuje wytrzeszcz gałek ocznych, obrzęk powiek, zaczerwienienie spojówek i ograniczenie ruchomości gałek ocznych. Zagrożenie utratą wzroku pojawia się, kiedy dochodzi do owrzodzenia rogówki z powodu niedomykalności powiek oraz w razie ucisku na nerw wzrokowy. Czasami mówi się też o wytrzeszczu złośliwym – jest to ciężka postać orbitopatii, w przebiegu której występuje bardzo duże ryzyko trwałych powikłań.
Orbitopatię tarczycową można podzielić na kilka typów. W podziale tym uwzględnia się aktywność zapalenia autoimmunologicznego. Wyróżnia się zatem orbitopatię przebiegającą z zagrożeniem utraty wzroku (kiedy dojdzie do uszkodzenia rogówki lub uszkodzenia nerwu wzrokowego), orbitopatię ciężką lub umiarkowaną oraz orbitopatię łagodną.
Choroba Gravesa-Basedova - objawy
Typowe objawy choroby Gravesa-Basedova

Rozpoznanie choroby Gravesa-Basedova

Ponieważ w przebiegu choroby zwykle obecne są objawy nadczynności tarczycy oraz charakterystyczny wytrzeszcz gałek ocznych, zwykle pierwsze podejrzenie choroby lekarz stawia na podstawie obrazu klinicznego. Dodatkowo należy wykonać badania laboratoryjne, które potwierdzą lub ewentualnie wykluczą chorobę. Przede wszystkim należy oznaczyć poziom TSH, który będzie zmniejszony.
Oznacza się również poziomy wolnych hormonów tarczycy (tyroksyny i trójjodotyroniny) – poziomy te są przeważnie zwiększone lub znacznie rzadziej prawidłowe. Konieczne jest też stwierdzenie podwyższonego miana przeciwciał anty-TSHR. Dodatkowo wykonuje się USG tarczycy – zwykle stwierdza się hipoechogeniczny miąższ, tarczyca jest zazwyczaj powiększona, często obecne są też na niej guzki. Wykonuje się też tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny oczodołów, aby ocenić tkanki miękkie oczodołu, jego ściany kostne, pogrubienie mięśni zewnętrznych gałki ocznej, jak również aby móc ocenić obrzęk lub zwłóknienie mięśni gałki ocznej.

Powiązane produkty

Jak wygląda leczenie choroby Gravesa-Basedova?

Przede wszystkim po rozpoznaniu choroby, należy dążyć do uzyskania stanu eutyreozy, czyli stanu, w którym tarczyca pracuje prawidłowo (nie jest ani nadczynna, ani niedoczynna). Aby uzyskać taki stan, stosuje się leki wykorzystywane do leczenia nadczynności tarczycy, przede wszystkim jest to tiamazol, czasami także propylotiouracyl. Jeśli celem leczenia jest uzyskanie remisji immunologicznej, to optymalny czas leczenia wynosi 18 miesięcy. Jeśli nie pomaga leczenie farmakologiczne, wtedy pacjent jest leczony jodem promieniotwórczym I131.
W ponad 75% przypadków wystarcza podanie pacjentowi jednorazowej dawki jodu radioaktywnego. Czasami zachodzi potrzeba leczenia operacyjnego – zwykle w sytuacji, kiedy pacjent cierpi z powodu ciężkiej orbitopatii. Przeważnie wykonuje się całkowite (radykalne) lub prawie całkowite wycięcie tarczycy. W czasie trwania choroby należy leczyć także orbitopatię tarczycową. Do leczenia stosuje się leki przeciwzapalne, zazwyczaj lekami pierwszego rzutu są glikokortykosteroidy. Ponadto czasami wykorzystuje się napromienianie oczodołów. Aby leczyć trwałe następstwa orbitopatii, niekiedy konieczny jest zabieg operacyjny.
Choroba Gravesa-Basedova jest schorzeniem wymagającym stałej opieki endokrynologa i właściwego leczenia. Leczenie, zanim dojdzie do stanu eutyreozy, często bywa długie. Pacjent wymaga też systematycznych kontroli u endokrynologa nawet po jej osiągnięciu. Należy jednak pamiętać, że nieleczona nadczynność tarczycy może doprowadzić do przełomu tarczycowego, który jest groźny dla zdrowa, a nawet życia. Nieleczona orbitopatia tarczycowa może natomiast doprowadzić nawet do ślepoty! Dlatego ważne jest, aby po zaobserwowaniu u siebie niepokojących objawów nie czekać, tylko niezwłocznie skonsultować się ze swoim lekarzem!

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest gorączka reumatyczna – objawy, przyczyny, rozpoznanie i leczenie

    Gorączka reumatyczna to poważne schorzenie, które w krajach rozwiniętych występuje stosunkowo rzadko, jednak w wielu regionach świata nadal stanowi istotny problem medyczny. Choroba powoduje uogólnioną reakcję zapalną, prowadzącą do uszkodzenia wielu tkanek, a w szczególności serca, stawów oraz ośrodkowego układu nerwowego. Poniższy artykuł kompleksowo omawia mechanizmy patofizjologiczne tego schorzenia, główne symptomy, sposoby diagnozy oraz metody terapeutyczne. Zawiera także kluczowe informacje na temat działań profilaktycznych oraz odpowiada na często pojawiające się pytania dotyczące przebiegu i rokowań choroby.

  • Rodzaje ran – klasyfikacja, charakterystyka i pierwsza pomoc

    Rany stanowią istotny problem medyczny. Różnią się mechanizmem powstawania, głębokością uszkodzeń oraz stopniem powikłań. W kontekście opieki zdrowotnej oraz doraźnej pomocy niezwykle ważne jest prawidłowe rozpoznanie rodzaju rany, ponieważ determinuje to sposób postępowania leczniczego, dobór odpowiednich środków i konieczność monitorowania procesu gojenia. W niniejszym artykule zostaną kompleksowo przedstawione podstawowe klasyfikacje ran wraz z omówieniem ich specyfiki, a także wskazówki dotyczące pierwszej pomocy oraz doboru właściwych opatrunków.

  • Scyntygrafia serca – wskazania i przeciwwskazania do badania, przebieg

    Scyntygrafia serca to zaawansowana technika obrazowania medycznego, która pozwala uzyskać szczegółowy obraz ukrwienia mięśnia sercowego oraz funkcji jego tkanki. Badanie to odgrywa kluczową rolę w diagnostyce chorób układu krążenia, ponieważ dostarcza precyzyjnych informacji o ewentualnych zaburzeniach perfuzji, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych takich jak zawał mięśnia sercowego.

  • Trądzik odwrócony – przyczyny, objawy i leczenie acne inversa

    Trądzik odwrócony (acne inversa, hidradenitis suppurativa – HS) to przewlekła, zapalna i często bolesna choroba skóry, która dotyka mieszki włosowe w specyficznych lokalizacjach ciała. Choć nazwa sugeruje powiązanie z trądzikiem pospolitym, schorzenie to ma odmienny przebieg i wymaga specjalistycznego podejścia terapeutycznego. Zmiany skórne, takie jak guzki, ropnie i przetoki, najczęściej pojawiają się w okolicach fałdów skórnych, co znacząco obniża jakość życia.

  • Szczepionka przeciw półpaścowi – wskazania, refundacja, schemat szczepienia

    Reaktywacja wirusa ospy wietrznej, znana powszechnie jako półpasiec, stanowi istotne wyzwanie dla zdrowia publicznego, zwłaszcza w starzejących się społeczeństwach. Choć większość z nas kojarzy ospę wietrzną z łagodną chorobą wieku dziecięcego, wirus odpowiedzialny za to schorzenie nigdy całkowicie nie opuszcza organizmu gospodarza. Pozostaje w stanie uśpienia w zwojach nerwowych, a po latach może zaatakować ze zdwojoną siłą pod postacią półpaśca. Ból towarzyszący tej chorobie bywa opisywany jako jeden z najsilniejszych, jakich może doświadczyć człowiek, a powikłania neurologiczne mogą trwale obniżyć jakość życia. Współczesna medycyna oferuje jednak skuteczne narzędzie profilaktyczne. W niniejszym opracowaniu szczegółowo omówimy, jak działa nowoczesna profilaktyka, kto powinien z niej skorzystać oraz jak wygląda kwestia finansowania szczepienia w Polsce.

  • Nietrzymanie stolca – przyczyny, objawy, metody leczenia inkontynencji kałowej

    Nietrzymanie stolca, zwane również inkontynencją kałową, jest złożonym problem zdrowotnym, który dotyka osoby w różnym wieku. Schorzenie to, choć wciąż często pomijane w dyskusjach medycznych ze względu na temat tabu, wymaga szerokiego zrozumienia przyczyn, objawów oraz metod leczenia. W artykule podjęto próbę wnikliwej analizy tej dolegliwości z uwzględnieniem aspektów klinicznych i diagnostycznych, zaleceń terapeutycznych oraz praktycznych wskazówek dotyczących higieny i radzenia sobie z tym problemem zarówno w warunkach domowych, jak i pod opieką specjalistów.

  • Angioplastyka wieńcowa – na czym polega zabieg? Wskazania, przebieg, zalecenia

    Angioplastyka wieńcowa to precyzyjna procedura medyczna stosowana w leczeniu choroby niedokrwiennej serca, polegająca na mechanicznej rewaskularyzacji naczyń wieńcowych, których drożność została ograniczona przez miażdżycowe zmiany. Zabieg ten stanowi istotny element nowoczesnej kardiologii interwencyjnej. Znacząco poprawia jakość życia pacjentów oraz redukuje ryzyko ciężkich powikłań sercowych takich jak zawał mięśnia sercowego.

  • Stenty – czym są i kiedy się je stosuje w kardiologii?

    Współczesna kardiologia nieustannie rozwija metody leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego, a jednym z kluczowych rozwiązań stosowanych w terapii choroby wieńcowej są stenty. To niewielkie, a zarazem niezwykle istotne elementy medyczne, które mają na celu przywrócenie prawidłowego przepływu krwi w naczyniach wieńcowych, co ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mięśnia sercowego.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl