Oponiak – objawy, leczenie, rokowania
Michał Posmykiewicz

Oponiak – objawy, leczenie, rokowania

Oponiak to guz mózgu wywodzący się z opon mózgowo-rdzeniowych. Jego łacińska nazwa to meningioma. Stanowi on około 10-19 % wszystkich guzów mózgu. Oponiak jest guzem rosnącym bardzo powoli. Występuje zazwyczaj u osób w szóstej lub siódmej dekadzie życia, częściej zdarza się u kobiet. U dzieci oponiaki stanowią od 1,5 do 4,5 % guzów mózgu. Oponiak jest zazwyczaj nowotworem łagodnym (pierwszy typ złośliwości według WHO), część z nich zalicza się do drugiego typu złośliwości, jak również do typu trzeciego. Wywodzi się on z komórek nabłonkowych pajęczynówki, czyli jednej z opon mózgowo-rdzeniowych.

Jakie są przyczyny powstawania oponiaków?

Większość oponiaków to postacie sporadyczne, zdarzają się jednak zachorowania rodzinne. Czasami oponiak może mieć powiązanie z chorobami genetycznymi – zaobserwowano np. większą częstość jego występowania u osób cierpiących na nerwiakowłókniakowatość typu 2. Ponadto oponiaki występują częściej u osób poddawanych wcześniej napromieniowaniu czaszki, np.  z powodu innego nowotworu zlokalizowanego w obrębie głowy. Oponiaki związane z napromieniowaniem zwykle pojawiają się u osób młodszych z taką samą częstością u kobiet i mężczyzn. Niektóre badania wykazują, ze żeńskie hormony sterydowe maja związek z częstszym występowaniem oponiaków u kobiet.

Jakie objawy mogą nasuwać podejrzenie oponiaka?

Ponieważ oponiaki są guzami rosnącymi powoli i ich rozwój może trwać wiele lat, mogą nie dawać żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo. W innych przypadkach obecność oponiaka może dawać objawy związane ze wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Do objawów tych zalicza się przede wszystkim:
  • Bóle głowy, zwykle narastające, o charakterze rozsadzania, często pojawiają się one nad ranem.
  • Objawy tzw. ciasnoty śródczaszkowej to również wymioty, zwolnienie tętna (bradykardia), napady padaczkowe, tarcza zastoinowa na dnie oka.
  • Mogą pojawić się zaburzenia świadomości od lekkiego przyćmienia lub senności do głębokiej śpiączki.
  • Czasami stwierdza się objawy oponowe oraz bolesność opukową czaszki.

Z wymienionych objawów należy zwrócić uwagę przede wszystkim na bóle głowy oraz napady padaczkowe, bowiem zazwyczaj to właśnie one bywają pierwszymi objawami świadczącymi o obecności guza. Ponadto oponiaki mogą dawać objawy związane z zajęciem poszczególnych części mózgu, między innymi mogą być to niedowłady, zaburzenia czucia, zaburzenia mowy.

Bóle głowy narastające stopniowo w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, którym towarzyszą wymioty i które wybudzają  ze snu nad ranem, jak również nasilające się w niektórych pozycjach głowy, przy kaszlu lub wysiłku, zawsze powinny wzbudzać niepokój i skłonić do wizyty u lekarza, bowiem mogą być objawem oponiaka lub innego guza mózgu

Powiązane produkty

Jaka jest najczęstsza lokalizacja oponiaków?

Guzy te zazwyczaj lokalizują się wewnątrzczaszkowo. Zwykle mają związek z oponą twardą, zdecydowanie rzadziej z oponami miękkimi. Oponiaki głównie lokalizują się w okolicy przystrzałkowej, skrzydle kości klinowej oraz w tylnej jamie czaszki. Czasami oponiaki lokalizują się w obrębie kanału kręgowego. Inne lokalizacje są zdecydowanie rzadsze.

Jak wygląda diagnostyka oponiaków?

Do rozoznania guzów konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Zazwyczaj do postawienia diagnozy niezbędne jest wykonanie badania tomografii komputerowej – w obrazie widoczne je zwykle pojedyncze, jednorodne, dobrze odgraniczone, hiperdensyjne ognisko. Ponadto do diagnostyki wykorzystuje się też badanie rezonansu magnetycznego. W obrazie rezonansu czasami widoczne są zwapnienia i większa ilość naczyń. Należy pamiętać też o tym, że do diagnostyki może być pomocne także badanie EEG. Dodatkowo, badaniem, które jest badaniem bardzo prostym do wykonania, a jednocześnie bardzo ważnym w diagnostyce guza mózgu, jest badanie dna oka, dzięki któremu można zdiagnozować obecność tarczycy zastoinowej. Badanie dna oka jest badaniem prostym, które można wykonać w każdym gabinecie okulistycznym. W wyjątkowych przypadkach diagnostykę można poszerzyć o wykonanie angiografii, która jest w stanie uwidocznić, np. zniekształcenia tętnicze – żylne czy drogi ukrwienia guza. 

Jak wygląda leczenie oponiaków?

W przypadku postaci bezobjawowych w pierwszym stopniu złośliwości pacjenci podlegają systematycznej kontroli neurologicznej i radiologicznej, w przypadku dobrych wyników badan nie wymagają oni innego leczenia. W przypadku guzów dających objawy lub takich, które rosną (co widoczne jest w badaniach obrazowych), konieczne jest doszczętne wycięcie w oddziale neurochirurgii. Po doszczętnej operacji istnieje niestety ryzyko wznowy, dlatego też pacjenci wymagają wieloletniej obserwacji. W sytuacji, kiedy nie ma możliwości doszczętnego wycięcia guza lub w przypadku oponiaków o wyższym stopniu złośliwości (nawet po doszczętnym wycięciu), zachodzi potrzeba zastosowania pooperacyjnej radioterapii uzupełniającej.
Do leczenia oponiaków wykorzystuje się też, choć na razie nie jest to częsta metoda, metody radiochirurgii stereotaktycznej, gdzie wykorzystuje się gamma knife, czyli nóż gamma. Urządzenie to stanowi alternatywę dla klasycznego zabiegu neurochirurgicznego i jest metoda nieinwazyjna leczenia guzów. Nóż gamma jest to bardzo nowoczesne urządzenie, które stosuje się do oddziaływania na mózg oraz górne części kręgosłupa do poziomu czwartego kręgu szyjnego C4. Jest to forma leczenia chirurgicznego na pomocą promieni kobaltowych. Jest to bardzo precyzyjna metoda usunięcia guza, dająca  duże możliwości. W odróżnieniu od klasycznego  zabiegu neurochirurgicznego, który trwa od kilku do kilkunastu godzin, taki zabieg trwa od dwudziestu minut do dwóch godzin i obarczony jest zdecydowanie mniejszym ryzykiem groźnych powikłań niż zabieg tradycyjny. 
W leczeniu oponiaków nie znajduje raczej zastosowania chemioterapia. Podejmuje się też próby leczenia za pomocą leków będących antagonistami receptora IGF-1 oraz hydroksymocznika.  
Należy pamiętać, że przede wszystkim nawracające bóle głowy powinny skłonić nas do wizyty u lekarza, bowiem mogą one świadczyć o ewentualnej obecności guza mózgu, w tym oponiaka. W przypadku oponiaków rokowanie jest pomyślne i tym bardziej nie powinniśmy bać się leczenia, które może zapewnić całkowite wyleczenie choroby. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest gorączka reumatyczna – objawy, przyczyny, rozpoznanie i leczenie

    Gorączka reumatyczna to poważne schorzenie, które w krajach rozwiniętych występuje stosunkowo rzadko, jednak w wielu regionach świata nadal stanowi istotny problem medyczny. Choroba powoduje uogólnioną reakcję zapalną, prowadzącą do uszkodzenia wielu tkanek, a w szczególności serca, stawów oraz ośrodkowego układu nerwowego. Poniższy artykuł kompleksowo omawia mechanizmy patofizjologiczne tego schorzenia, główne symptomy, sposoby diagnozy oraz metody terapeutyczne. Zawiera także kluczowe informacje na temat działań profilaktycznych oraz odpowiada na często pojawiające się pytania dotyczące przebiegu i rokowań choroby.

  • Rodzaje ran – klasyfikacja, charakterystyka i pierwsza pomoc

    Rany stanowią istotny problem medyczny. Różnią się mechanizmem powstawania, głębokością uszkodzeń oraz stopniem powikłań. W kontekście opieki zdrowotnej oraz doraźnej pomocy niezwykle ważne jest prawidłowe rozpoznanie rodzaju rany, ponieważ determinuje to sposób postępowania leczniczego, dobór odpowiednich środków i konieczność monitorowania procesu gojenia. W niniejszym artykule zostaną kompleksowo przedstawione podstawowe klasyfikacje ran wraz z omówieniem ich specyfiki, a także wskazówki dotyczące pierwszej pomocy oraz doboru właściwych opatrunków.

  • Scyntygrafia serca – wskazania i przeciwwskazania do badania, przebieg

    Scyntygrafia serca to zaawansowana technika obrazowania medycznego, która pozwala uzyskać szczegółowy obraz ukrwienia mięśnia sercowego oraz funkcji jego tkanki. Badanie to odgrywa kluczową rolę w diagnostyce chorób układu krążenia, ponieważ dostarcza precyzyjnych informacji o ewentualnych zaburzeniach perfuzji, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych takich jak zawał mięśnia sercowego.

  • Trądzik odwrócony – przyczyny, objawy i leczenie acne inversa

    Trądzik odwrócony (acne inversa, hidradenitis suppurativa – HS) to przewlekła, zapalna i często bolesna choroba skóry, która dotyka mieszki włosowe w specyficznych lokalizacjach ciała. Choć nazwa sugeruje powiązanie z trądzikiem pospolitym, schorzenie to ma odmienny przebieg i wymaga specjalistycznego podejścia terapeutycznego. Zmiany skórne, takie jak guzki, ropnie i przetoki, najczęściej pojawiają się w okolicach fałdów skórnych, co znacząco obniża jakość życia.

  • Szczepionka przeciw półpaścowi – wskazania, refundacja, schemat szczepienia

    Reaktywacja wirusa ospy wietrznej, znana powszechnie jako półpasiec, stanowi istotne wyzwanie dla zdrowia publicznego, zwłaszcza w starzejących się społeczeństwach. Choć większość z nas kojarzy ospę wietrzną z łagodną chorobą wieku dziecięcego, wirus odpowiedzialny za to schorzenie nigdy całkowicie nie opuszcza organizmu gospodarza. Pozostaje w stanie uśpienia w zwojach nerwowych, a po latach może zaatakować ze zdwojoną siłą pod postacią półpaśca. Ból towarzyszący tej chorobie bywa opisywany jako jeden z najsilniejszych, jakich może doświadczyć człowiek, a powikłania neurologiczne mogą trwale obniżyć jakość życia. Współczesna medycyna oferuje jednak skuteczne narzędzie profilaktyczne. W niniejszym opracowaniu szczegółowo omówimy, jak działa nowoczesna profilaktyka, kto powinien z niej skorzystać oraz jak wygląda kwestia finansowania szczepienia w Polsce.

  • Nietrzymanie stolca – przyczyny, objawy, metody leczenia inkontynencji kałowej

    Nietrzymanie stolca, zwane również inkontynencją kałową, jest złożonym problem zdrowotnym, który dotyka osoby w różnym wieku. Schorzenie to, choć wciąż często pomijane w dyskusjach medycznych ze względu na temat tabu, wymaga szerokiego zrozumienia przyczyn, objawów oraz metod leczenia. W artykule podjęto próbę wnikliwej analizy tej dolegliwości z uwzględnieniem aspektów klinicznych i diagnostycznych, zaleceń terapeutycznych oraz praktycznych wskazówek dotyczących higieny i radzenia sobie z tym problemem zarówno w warunkach domowych, jak i pod opieką specjalistów.

  • Angioplastyka wieńcowa – na czym polega zabieg? Wskazania, przebieg, zalecenia

    Angioplastyka wieńcowa to precyzyjna procedura medyczna stosowana w leczeniu choroby niedokrwiennej serca, polegająca na mechanicznej rewaskularyzacji naczyń wieńcowych, których drożność została ograniczona przez miażdżycowe zmiany. Zabieg ten stanowi istotny element nowoczesnej kardiologii interwencyjnej. Znacząco poprawia jakość życia pacjentów oraz redukuje ryzyko ciężkich powikłań sercowych takich jak zawał mięśnia sercowego.

  • Stenty – czym są i kiedy się je stosuje w kardiologii?

    Współczesna kardiologia nieustannie rozwija metody leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego, a jednym z kluczowych rozwiązań stosowanych w terapii choroby wieńcowej są stenty. To niewielkie, a zarazem niezwykle istotne elementy medyczne, które mają na celu przywrócenie prawidłowego przepływu krwi w naczyniach wieńcowych, co ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mięśnia sercowego.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl