Dieta ojca przed poczęciem wpływa na skłonność dziecka do chorób metabolicznych

Badanie przeprowadzone przez niemieckich naukowców sugeruje, że dieta mężczyzny przed poczęciem może mieć wpływ na zdrowie jego dzieci. Eksperyment na myszach pokazał, że wysokotłuszczowe posiłki spożywane przez samców wiązały się z późniejszym wyższym ryzykiem wystąpienia otyłości i chorób metabolicznych u potomstwa.

1. Badania nad wpływem diety ojców na zdrowie ich potomstwa
2. Zwiększona skłonność do chorób metabolicznych
3. Dieta a jakość nasienia

Badania nad wpływem diety ojców na zdrowie ich potomstwa

Naukowcy z Instytutu Genetyki Eksperymentalnej działającego w Centrum Helmholtz w Monachium zbadali wpływ diety ojca przed poczęciem na zdrowie jego dzieci w przyszłości. Skupili się na cząsteczkach RNA w plemnikach, znanych jako mitochondrialne fragmenty tRNA (mt-tsRNA), które odgrywają kluczową rolę w dziedziczeniu cech zdrowotnych poprzez regulację ekspresji genów. Wstępne analizy dokonane na podstawie badania LIFE Child Study pokazały, że otyłość rodziców, zwłaszcza matki, jest najsilniejszym czynnikiem ryzyka wczesnego wystąpienia otyłości i innych schorzeń u potomstwa. Aby to potwierdzić, badacze przeprowadzili eksperymenty na myszach.

Gryzonie karmiono dietą wysokotłuszczową (HFD, ang. high-fat diet) lub dietą niskotłuszczową (LFD, ang. low-fat diet) przez 2 tygodnie. Obserwowano wpływ na ich narządy rozrodcze, w szczególności najądrza. Ten męski wewnętrzny narząd płciowy odpowiada za magazynowanie nasienia – dojrzewają w nim świeżo powstałe plemniki. Okazało się, że posiłki bogate w tłuszcz nie miały wpływu na spermatogenezę ani zdolność reprodukcyjną samców.

Zwiększona skłonność do chorób metabolicznych

Eksperyment pokazał natomiast, że plemniki osobników żywionych dietą wysokotłuszczową przekazały potomstwu zwiększoną skłonność do chorób metabolicznych (jest to związane z akumulacją mt-tRNA w dojrzałych plemnikach, które są przenoszone do oocytu podczas zapłodnienia). HFD miała negatywny wpływ na masę ciała potomstwa. Spowodowała też, że u około 30% zarodków płci męskiej rozwinęła się nietolerancja glukozy, zwiastująca zwiększoną skłonność do chorób metabolicznych w przyszłości.

Dieta a jakość nasienia

Badania wskazują, że styl życia i nawyki żywieniowe rzutują na parametry nasienia, takie jak liczba plemników, ich ruchliwość oraz morfologia. Na zdrowie reprodukcyjne mężczyzn negatywnie wpływają przede wszystkim takie czynniki modyfikowalne, jak: palenie tytoniu, spożycie alkoholu, przewlekły stres, otyłość, brak aktywności fizycznej, a także niezdrowa dieta bogata w nienasycone tłuszcze i cukry.

Dieta mężczyzn, którzy chcą poprawić jakość nasienia, powinna zawierać m.in.:

• kwasy tłuszczowe omega-3 – poprawiają płynność błon komórkowych plemników, co może zwiększać ich ruchliwość,
• antyoksydanty – chronią plemniki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi,
• kwas foliowy – zapobiega zaburzeniom w strukturze materiału genetycznego nasienia,
• koenzym Q10 – poprawia ruchliwość plemników,
• cynk – odgrywa istotną rolę w tworzeniu spermy, a jego zbyt niski poziom może powodować obniżoną żywotność plemników,
• selen – niedobór selenu może skutkować obniżeniem ruchliwości plemników.